فلومتر یا دبی سنج (Flowmeter) چیست؟

فلومتر Flowmeter یا دبی‌سنج یا نشانگر جریان، یک کنترلر ضروری است که بی شک روی هر دستگاه تصفیه آب صنعتی، یک یا چند مورد از آنها را خواهید دید. این جریان سنج‌ها قادر هستند میزان عبور آب را در یک مسیر (لوله) با دقت مناسبی نشان دهند. در صنعت تصفیه آب عموما از فلومترهای خطی مکانیکی به دلیل قیمت مناسب و عملکرد قابل قبول استفاده می‌شود. اگرچه فلومترهای دقیق‌تر و حتی دیجیتال هم قابلیت استفاده دارند. وجود فلومتر به کارشناس نگهداری دستگاه تصفیه آب این امکان را می‌دهد که بتواند عملکرد صحیح بخش‌های مختلف را به صورت لحظه‌ای کنترل نماید. به عنوان نمونه اگر دبی آب ورودی به دستگاه کافی نباشد، عملا امکان ارائه حجم مناسب آب در یک شبانه روز وجود ندارد و این موضوع باید توسط اپراتور دائما کنترل شود.

کاربرد فلومتر در صنعت تصفیه آب

• اندازه‌گیری دبی آب ورودی به دستگاه تصفیه آب صنعتی
• اندازه‌گیری دبی آب تصفیه شده
• اندازه‌گیری دبی پساب خروجی از ممبران

انواع فلومتر (Flow Meter)

با توجه به اینکه اندازه‌گیری حجم مایع یا گازِ در جریان به عنوان یک پارامتر مهم در صنعت شناخته می‌شود، انواع مختلفی از فلومتر طراحی و ساخته شده‌اند. فلومتر ممکن است حجم یا جرم سیالِ در جریان، که خود می‌تواند مایع یا گاز باشد را اندازه‌گیری کند. در زیر به انواع مختلف جریان سنج اشاره می‌کنیم:

• فلومتر اختلاف فشار Differential Pressure Flow Meters

  • این جریان سنج‌ها بر اساس محاسبه اختلاف فشار در ورود و خروج سیال کار می‌کنند. عموما ساختار ساده‌ای دارند و قیمت آنها نیز مناسب است. به همین دلیل کاربرد گسترده‌ای پیدا کرده‌اند.

• فلومتر جابجایی مثبت Positive Displacement Flow Meters

  • اساس کار به این گونه است که یک صفحه چرخنده که دارای فضاهای مشخصی است، وجود دارد. سیال وارد حفره‌ها شده و فشار وارد شده سبب حرکت چرخشی آن می‌شود. سپس حفره بعدی پر شده و این روند ادامه پیدا می‌کند. سیال با رسیدن به محل خروج، از سمت دیگر تخلیه می‌شود. در این روش دقت اندازه‌گیری بالا است و برای سیالاتی که گرانروی زیاد دارند یا کدر بوده و توسط سایر فلومتر‌ها قابل اندازه‌گیری نیستند، کاربرد دارد.

• فلومتر مغناطیسی Magnetic Flow Meter

  • این جریان سنج‌ها بر اساس هدایت الکتریکی سیال، محاسبه حجم عبوری را انجام می‌دهند. بنابراین تنها در سیالاتی که هدایت الکتریکی بالاتر از 5 میکروزیمنس دارند، قابل استفاده هستند. در تصفیه آب صنعتی، به دلیل حذف یون‌های آب، این فلومتر کاربرد زیادی ندارد. همچنین برای مواد پر خطر مانند نفت، بنزین، گازوئیل و ... مناسب نیستند.

• فلومتر اولتراسونیک Ultrasonic Flow Meter

  • در این جریان‌سنج، از طریق ارسال امواج فراصوتی در خلاف جهت جریان سیال، محاسبه حجم جریان عبوری انجام می‌پذیرد.

• فلومتر توربینی Turbine Flow Meters

  • در این جریان سنج یک پروانه توربین شکل، در مسیر جریان قرار می‌گیرد. بر اساس سرعت جریان سیال، میزان چرخش توربین نیز تغییر خواهد کرد. با محاسبه سرعت چرخش و قطر لوله، دبی سیالِ در جریان مشخص می‌شود.

• فلومتر پیستونی یا نوسانی Oscillating Piston Flow Meters

  • در این روش یک پیستون وجود دارد که بر اثر فشار جریان حرکت می‌کند و محفظه‌ای را پر و خالی می‌کند. بر اساس میزان حرکت پیستون، دبی سیالِ در جریان محاسبه می‌گردد.

• فلومتر کانال باز Open Channel Flow Meters

  • در این جریان سنج‌ها امواجی به سطح مایعِ در حرکت ارسال می‌شود. بر اساس میزان بازگشت امواج، سرعت جریان و دبی محاسبه می‌گردد. این جریان سنج‌ها را عموما روی کانال‌های آب و رودخانه‌ها که امکان عبور آب از لوله وجود ندارد، نصب می‌کنند.

• فلومتر جرمی Mass Flowmeter

  • چون حجم مایعات و گازها در دماهای مختلف تغییر می‌کند، در صنایعی که نیاز به اندازه‌گیری دقیق جریان عبوری است، از فلومتر جرمی استفاده می‌کنیم.

فلومتر خطی چیست؟

یکی از رایج‌ترین دبی‌سنج‌ها، نمونه خطی آن است که با نام روتامتر Rotameter شناخته می‌شود. روتامتر از یک لوله شفاف تشکیل شده که در پایین و بالای آن محل ورود و خروج آب قرار دارد. فلومتر خطی در مسیر جریان آب و به صورت برخط inline نصب می‌شود. روتامتر باید به صورت عمودی نصب گردد. آب از بخش پایین وارد و از بالا خارج خواهد شد. درون فلومتر خطی یک قطعه فلزی شبیه گوی قرار دارد که بر اثر میزان جریان، به سمت بالا هل داده می‌شود. از آنجا که روی شیشه فلومتر مدرج است، میزان جریان آب عبوری را می‌توان مشاهده نمود.

انواع فلومتر خطی

• فلومتر خطی: بالا و پایین این دبی سنج، قابلیت اتصال به لوله آب را دارد. از طریق همین اتصالات نیز محل آن ثابت نگه داشته می‌شود. چون در مسیر جریان قرار می‌گیرد، به آن خطی inline می‌گویند.
• فلومتر تابلویی: در بالا و پایین این دبی‌سنج محلی برای نصب به لوله آب تعبیه شده است. منتها شکل آن به صورتی است که قابلیت نصب روی تابلو را دارد. به آن فلومتر پنلی هم گفته می‌شود. ممکن است این نوع فلومترها مجهز به شیر کنترل جریان هم باشند. در اینصورت یک شیر در ورودی آنها تعبیه شده که باز و بسته کردن آن میزان جریان را کنترل می‌کند.

شماره‌های تماس جهت مشاوره و خرید 02186027905 - 02634606148 ، واتس اپ و تلگرام 09359103243

شاخص‌های مهم در خرید فلومتر

چون دبی سنج یک ابزار دقیق محسوب می‌شود، برای خرید آن باید ویژگی‌های فنی و نوع کار مورد استفاده را در نظر قرار داد. برخی از مهمترین عواملی که هنگام خرید فلومتر باید به آن توجه شود عبارتند از:

• دقت اندازه‌گیری
• محدوده (دامنه) اندازه‌گیری
• حداکثر فشار سیال در لوله
• حداکثر میزان دبیِ حین کار
• حداقل میزان دبیِ حین کار
• روش اندازه‌گیری دبی
• قطر لوله‌ای که جریان آب از آن عبور می‌کند.
• نوع سیالی که باید دبی آن اندازه‌گیری شود.
• گرانروی سیال
• سیال به صورت پیوسته جریان دارد یا ناپیوسته؟
• محدوده دمای کاری (حداقل و حداکثر دمای سیال در جریان چقدر می‌تواند باشد؟)
• نحوه نمایش یا خوانش اطلاعات
• آنالوگ یا دیجیتال بودن
• امکان کالیبره نمودن آن وجود دارد یا نه؟