فیلتر ممبران صنعتی چیست؟ Industrial Water Purification Membranes
تمامی دستگاههای تصفیه آب که بر مبنای اسمز معکوس کار میکنند، متکی به فیلتر ممبران هستند. Membrane در لغت به معنی غشاء میباشد. فیلتر ممبران از چند لایهی مختلف تشکیل شده که هر کدام وظیفه خاصی دارند؛ این لایهها روی یکدیگر قرار گرفته و همگی به دور یک لوله اصلی به نام نافی، پیچیده میشوند. به دلیل ساختار لایه لایه، این فیلتر با نامهای ممبران (ممبرین)، فیلتر RO، فیلتر غشائی یا غشای نیمه تراوا شناخته میشود. روزنههای موجود در غشاء ممبران به اندازهای کوچک است که به آلایندهها اجازه عبور نمیدهد.
فیلتر ممبران صنعتی آب ورودی را به دو بخشِ آب تصفیه شده و پساب غلیظ تقسیم کرده و هرکدام را از یک مجرا خارج میکند. آب حاصل از فیلتر ممبران کاملا عاری از نمک بوده و به همین دلیل این فیلتر تصفیه آب را با نام فیلتر آب شیرین کن هم میشناسیم. فیلتر ممبران صنعتی همچنین میتواند آهک، گچ و سختی آب را حذف کرده و آبی کاملا نرم و سبک ارائه نماید.
فیلتر ممبران RO صنعتی چه آلایندههایی را حذف میکند؟
- هر نوع ذره معلق با اندازه بزرگتر از 0.0001 میکرون
- نمک و شوری آب به صورت کامل. ممبران صنعتی ro قادر به ارائه آب شیرین است.
- کربناتها و هر ماده رسوب دهنده. ممبران RO آب کاملا نرم تولید میکند.
- باکتری، ویروس، انگل، کیست، قارچ و سایر میکروارگانیسمها
فیلتر ro صنعتی چه آلایندههایی را نمیتواند حذف کند؟
- کلر و ترکیبات کلر
- ترکیبات شیمیایی خاصی مانند حشره کشها و ...
انواع فیلتر ممبران صنعتی
فیلترهای ممبران صنعتی را بر اساس شاخصهای مختلفی نظیر کیفیت آب ورودی، ظرفیت تولید، نوع آلایندهها و ... به دستهبندیهای مختلفی تقسیم میکنند.
انواع فیلتر ممبران صنعتی بر اساس ظرفیت تولید
هرچه غشاء نیمه تراوا ممبران بزرگتر باشد، ظرفیت تولید آن نیز بالاتر خواهد بود. از آنجا که فیلتر ممبران از لایههای به هم پیچیده تشکیل شده است، بیشتر بودن طول غشاء به معنی قطر زیادتر فیلتر ممبران است. از این رو ظرفیت فیلتر ممبران را میتوان بر اساس قطر آن دستهبندی کرد:
-
فیلتر ممبران 4 اینچ
-
فیلتر ممبران 8 اینچ
- قطر این ممبران حدود 20 سانتیمتر است.
انواع فیلتر ممبران صنعتی بر اساس کیفیت آب ورودی
-
فیلتر ممبران دریایی Seawater Ro Membrane
- این فیلترها که با نام ممبران SW شناخته میشوند، توانایی بسیار بالایی در حذف نمک و املاح آب دارند و برای آب دریا که دارای نمک زیادی است، ساخته شدهاند. در آب دریا سطح و تنوع آلایندههای آلی و معدنی نیز بسیار بالا میباشد. از طرف دیگر، آب دریا حاوی میلیونها میکروارگانیسم ریز است. در مجموع فیلتر ممبران دریایی برای آبهای با TDS بالاتر از 10،000ppm قابل استفاده هستند.
-
فیلتر ممبران آب لب شور Brackish Water Membrane
- این فیلترها که با نام ممبران BW شناخته میشوند، برای آبهایی که از چاه، روخانه، برکه و مانند آن برداشت شده و حاوی مقداری نمک و املاح هستند، مناسب میباشد. فیلتر ممبران BW برای آبهایی که TDS آنها زیر 10،000ppm باشد استفاده میشود.
انواع فیلتر ممبران صنعتی بر اساس دقت تولید
فیلتر ممبران را بر اساس دقت تصفیه میتوان به چند دسته تقسیم نمود:
-
فیلتر ممبران میکروفیلتراسیون (MF) Micro Filtration Membranes
- ممبرانهای میکروفیلتراسیون پایینترین دقت را داشته و قادر به حذف ذرات 1 تا 0.1 میکرون میباشند. این ممبران نمیتواند نمک و شوری آب را خارج کند و همچنین قابلیت حذف آهک، گچ و مواد رسوبزا را ندارد. فیلتر ممبران میکروفیلتراسیون (MF) عموما به عنوان پیش تصفیه در دستگاه تصفیه آب صنعتی بکار میرود. ممبران MF صنعتی میتواند شن و ماسه، گل و لای، لجن، جلبک و خزه، همچنین میکروارگانیسمهای بزرگ مانند انگل را حذف کند. ممبران میکرو فیلتراسیون قادر به حذف ویروس نیست. فشار کاری ممبرانهای صنعتی MF بین 15 تا 60psi است که به راحتی قابل تامین میباشد.
-
فیلتر ممبران اولترافیلتراسیون (UF) Ultra Filtration Membrane
- فیلتر ممبران UF میتواند ذرات با اندازه تا 0.01 میکرون را حذف نماید. همچنین فشار کاری آن بین 30 تا 110psi است. فیلتر ممبران اولترافیلتراسیون قادر است بخش عمده میکروارگانیسمهایی نظیر باکتری، ویروس و انگل را حذف نماید. از این رو در صنعت تصفیه آب شرب، کاربرد زیادی دارد. ممبران UF را به عنوان پیش تصفیه برای سیستمهای تصفیه آب RO هم میتوان بکار برد.
-
فیلتر ممبران نانو فیلتراسیون (NF) Nano Filtration Membrane
- ممبران NF با دقت 0.001 میکرون، علاوه بر توانایی حذف ذرات ریز با ابعاد گفته شده، قادر به پاکسازی آب از ویروس، کیست، قارچ و باکتری میباشد. همچنین میتواند کربناتهای چند ظرفیتی را حذف کرده و از این رو بخشی از سختی آب را کاهش میدهد.
-
فیلتر ممبران اسمز معکوس (RO) Reverse Osmosis Membrane
- دقیقترین و پرکاربردترین ممبران صنعتی میباشد. فیلتر ممبران RO صنعتی میتواند کلیه جامدات معلق و املاح محلول را حذف کند، شوری و نمک آب را گرفته و آب شیرین تولید نماید. همچنین با حذف کلیه رسوبات، قادر به ارائه آب نرم میباشد.
ساختار و طرز کار فیلتر ممبران RO
ممبران صنعتی ro از 3 لایه اصلی تشکیل شده است:
- غشاء نیمه تراوا Semi-Permeable Membrane: غشاء نیمه تراوا اصلیترین، دقیقترین و حساسترین لایه میباشد و از آن رو نیمه تراوا نامگذاری شده که تنها به آب و برخی مولکولهای کوچک اجازه عبور میدهد و سایر ذرات بزرگتر را غربال کرده و دور میریزد. غشاء ممبران RO دارای روزنههای بسیار ریزی با دقت 0.0001 میکرون است.
- لایه هدایت آب تصفیه شده Permeate Carrier: در زیر غشاء ممبران، یک لایه پلیمری خاص قرار داده میشود که وظیفه دارد آب خالصِ تصفیه شده را که از روزنههای غشاء ممبران عبور کرده، به سمت لوله خروج هدایت نماید. از این رو با نام Permeate Carrier یا «لایه هدایت آب تصفیه شده» شناخته میشود.
- لایه هدایت آب خام Feed Water Carrier: بین لایههای غشاء و لایه هدایت، یک لایه توری شکل قرار گرفته که وظیفه دارد جریان روان آب خام ورودی را روی لایه غشاء فراهم نماید. ساختار توری شکل این لایه، فضای لازم را برای حرکت آب فراهم میکند.
هر سه لایه روی هم قرار گرفته و دور یک لوله مرکزی به اسم نافی پیچیده شدهاند. تعداد دورها با توجه به ظرفیت و نوع ممبران متفاوت میباشد. کل لایهها در انتها تشکیل یک استوانه بلند را میدهند که با یک لایه پلیمری غیر قابل نفوذ پوشیده شده و محافظت میگردند.
فیلتر ممبران الزاما باید درون یک محفظه فیلتر (هوزینگ) به نام پرشر وسل یا وسل ممبران قرار گیرد. آب خام از یک سمت وارد وسل شده و از طریق فواصل بین لایهها که توسط لایه توری ایجاد شده، به درون ممبران کشیده میشود. یک پمپ وظیفه تامین فشار را به عهده دارد. بنابراین با ایجاد نیروی فشار روی آب ورودی، مولکولهای آب بر خلاف جریان اسمزی عمل کرده و از روزنههای غشاء نیمه تراوا عبور کرده و به سمت لوله مرکزی هدایت میشوند. روی لوله سوراخهایی برای وارد شدن آب خالص و تصفیه شده که با نام Permeate شناخته میشود، وجود دارد. آب نرم و عاری از نمک، از انتهای لوله (بخش مرکزی) خارج میگردد. از نگاه دیگر، با غربال و عبور دادن مولکولهای آب از غشاء نیمه تراوا، غلظت نمک و سایر آلایندهها (که قدرت رسوبگذاری بالایی هم دارند) در بین لایههای ممبران زیاد میشود. برای جلوگیری از خرابی ممبران، به این آب که پساب یا Concentrate نامیده میشود، اجازه میدهیم از سمت دیگر ممبران خارج شود. نرخِ خروج پساب به آب ورودی، عامل بسیار مهمی است که در تنظیمات فیتر ممبران صنعتی باید توسط کارشناس محاسبه و اعمال گردد. این موضوع به میزان فشار تامین شده توسط پمپ RO، میزان آلایندههای آب خام ورودی و نوع آلایندهها بستگی دارد. در صورتیکه نسبتِ پساب به آب ورودی زیاد باشد، بهرهوری کاهش یافته و در صورتیکه نسبت پساب به آب ورودی کم باشد، عمر ممبران کاهش خواهد یافت.
فشار لازم برای کارکرد ممبران به میزان و نوع املاح موجود در آب بستگی دارد. همچنین نوع ممبران نیز مورد نظر قرار خواهد گرفت.
نکات مهم هنگام استفاده از فیلتر ممبران
- نوع آلایندهها: فیلتر ممبران صنعتی با توجه به غشاء به کار رفته در آن، ممکن است در برابر برخی از آلایندهها مقاومت مناسبی نداشته باشد. از این رو حتما باید با آنالیز آب خام ورودی و مقایسه آلایندهها با دیتا شیت Datasheet ارائه شده توسط شرکت سازنده ممبران، از نبودن ناخالصی مضر اطمینان حاصل نمود.
- میزان آلایندهها: ممبرانها ممکن است در برابر سطح بالای یک ماده شیمیایی واکنش بدی داشته باشند. از این رو باید آلایندهها در محدوده مجاز اعلام شده توسط شرکت سازنده باشند.
- Ph آب: درجه اسیدی و قلیایی بودن آب روی سلامت ممبران اثر زیادی دارد. محدوده مطلوب PH برای ممبران، بین 2 تا 12 است.
- مواد شیمیایی آب: برخی مواد شیمیایی مانند کلر، فنل و ترکیبات مشابه، غشاء ممبران را تخریب میکنند. لذا باید در مراحل پیش تصفیه نسبت به حذف آنها اقدام نمود.
- فشار آب ورودی: هر فیلتر ممبران محدوده استانداردی برای فشار آب ورودی دارد که در آن محدوده قادر به ارائه ظرفیت اعلام شده از سوی کارخانه است. فشار کمتر سبب کاهش بهرهوری و فشار بسیار بالا سبب پارگی غشاء میشود.
- دمای آب خام: فیلتر ممبران در محدوده دمای مشخص شده توسط کارخانه، خروجی مناسبی خواهد داشت. با کاهش دما میزان تولید نیز دچار افت میشود. ضمن آنکه دمای بالاتر از 45 درجه سانتیگراد، غشاء را تخریب میکند.
- حجم آب ورودی: فیلتر ممبران صنعتی زمانی به حداکثر بهرهوری خود میرسد که آب خام به مقدار لازم در اختیار آن قرار گیرد.
- نسبت پساب به آب ورودی: با اعمال فشار به آب خام ورودی و کاهش خروج پساب، میتوان ممبران را به حداکثر بهرهوری رساند. کاهش خروجی پساب سبب وارد شدن فشار به ممبران و زیاد شدن آن سبب کم شدن تولید آب تصفیه خواهد شد.
- کیفیت پساب: نوع و میزان آلایندههای موجود در پساب یا اصطلاحا غلظت آن، عامل مهمی در تصمیمگیری برای تنظیم عملکرد فیلتر ممبران صنعتی است که باید لحاظ شود.
- انتخاب پیش تصفیه آب مناسب: فیلتر ممبران صنعتی نسبت به گل و لای، شن و ماسه و ذرات معلق درشت بسیار حساس است و در صورت مواجهه با آنها، به سرعت کارایی خود را از دست میدهد. بنابراین وجود پیش تصفیه مناسب برای آن بسیار ضروری است. برای اطمینان از عملکرد پیش تصفیه و جلوگیری از ورود هرگونه ذرات معلق، پیشنهاد میشود یک پیش تصفیه محافظ ممبران به عنوان لایه اضافی در نظر گرفته شود. کدورت آب وارد شده به ممبران صنعتی نباید بیشتر از 5 باشد. علاوه بر این، فیلتر ممبران نسبت به کلر و ترکیبات آن به شدت حساس بوده و باید آنها را قبل از رسیدن به ممبران از آب خارج نمود. به همین دلیل واحد پیش تصفیه کربنی به عنوان یک بخش ضروری قبل از ممبران باید در نظر گرفته شود. برای حذف کربن میتوان از متابی سولفیت سدیم Sodium metabisulfite نیز استفاده نمود.
نکات مهم در زمان عدم استفاده از ممبران صنعتی
پس از آنکه فیلتر ممبران یک بار مورد استفاده قرار گرفت، لازم است به صورت مداوم و تحت شرایط خاصی مرطوب نگه داشته شود. خشک شدن ممبران سبب ایجاد لایههای رسوبی روی غشاء و گرفتگی روزنههای آن خواهد شد. باید در نظر داشت که اگر برای مدتی نمیتوان از فیلتر ممبران استفاده کرد، حتما آن را با آب مقطر خالص شستشو داده و ممبران در محفظهای که شامل آب خالص است، نگه داشته شود.
در صورتیکه ممبران برای دورههای طولانی استفاده نمیشود یا کارکرد بسیار کمی دارد، توصیه میگردد هر هفته دستگاه روشن شده و چند دقیقه ممبران را در حالت فعال قرار داد. این موضوع از رسوب غشاء جلوگیری میکند. ضمن آنکه بهتر است شستشوی آخر ممبران را با آب مقطر یا آب یک بار رد شده از فیلتر RO انجام داد. همچنین استفاده از مواد نگهدارنده ممبران و ضد انعقاد نیز مفید است.
چه مواردی سبب گرفتگی و خرابی فیلتر ممبران صنعتی میشوند؟
ممبران ro فیلتر بسیار حساسی است و در صورتی که شرایط مناسبی برای کارکرد آن فراهم نشود، به سرعت خراب شده و یا بخشی از کارایی خود را از دست میدهد. مهمترین عوامل خرابی فیلتر ممبران صنعتی عبارتند از:
- گرفتگی یا کاهش خروج پساب: در صورتیکه به هر دلیلی پساب به مقدار مناسب خارج نشود، غلظت آلایندهها در هوزینگ ممبران بالا رفته و سبب ایجاد رسوب روی غشاء ممبران میشود.
- کاهش فشار آب ورودی: در صورتیکه پمپ نتواند فشار لازم را تامین کند یا دبی کافی برای آب وجود نداشته باشد، جریان عبوری از روی لایههای غشاء که وظیفه شستشوی دائم و خارج کردن ذرات ناخالصی را به عهده دارند، ضعیف شده و به مرور روی ممبران رسوب ایجاد خواهد شد.
- کلر و ترکیبات کلر: این مواد قدرت تخریب بالایی روی غشاء ممبران دارند و حتما باید به صورت کامل در مراحل پیش تصفیه حذف شوند. در غیر اینصورت غشاء ممبران را پاره خواهند کرد.
- گل و لای: ممبران نسبت به ذرات معلق بزرگ حساس بوده و رسیدن مقادیر کم گل و لای نیز آن را از کار میاندازد. به همین دلیل باید نسبت به عملکرد صحیح پیش تصفیه اطمینان حاصل گردد.
- وجود میزان بالا از عناصر پرخطر: برخی از مواد معدنی تمایل زیادی به ایجاد رسوب دارند و باید تحت کنترل کامل باشند. برخی از مهمترین عناصری که سبب گرفتگی فیلتر ممبران صنعتی میشوند عبارتند از:
- فسفاتها: این مواد به سرعت با سایر عناصر دارای بار مثبت ترکیب شده و نمکهایی ایجاد میکنند که در آب حل نشده و رسوب خواهند کرد. از آنجا که این اتفاق در آبهای قلیایی بیشتر رخ میدهد، بهتر است ph آب را روی کمتر از 7 تنظیم نماییم.
- آلومینیوم: اگر مقدار آلومینیوم در محدوده خطرناکی باشد، لازم است یا به روشهای شیمیایی نسبت به حذف آن قبل از رسیدن به ممبران اقدام شود یا از طریق کنترل ph، فعالیت رسوبگذاری آن را محدود نمود. آلومینیوم در محدوده پ-هاش (ph) 5 تا 8.5 رسوبگذاری بالایی دارد.
- آهن: در غلظتهای بالاتر از 0.05 mg/l اکسید شده و خصوصا اگر ph آب بالا باشد، ترکیبات نامحلول ایجاد خواهد کرد. برای مقابله با آن باید آهن را قبل از رسیدن به ممبران توسط روشهای شیمیایی حذف نمود یا ph آب را کنترل کرد.
- مس: در صورتیکه در مجاورت آب اکسیژنه یا h2o2 قرار گیرد، سرعت رسوب بالایی دارد. در حالت عادی رسوبگذاری کمتری داشته و تنها پس از استفاده طولانی مدت و عدم انجام اقدامات پشتیبانی مانند شستشوی ممبران، موجب خرابی غشاء میشود.
- اکسید سیلیس: که با نام سیلیکا نیز شناخته میشود، اگر ph آب بالاتر از 9 قرار گیرد، ایجاد رسوب می کند.
نحوه رسوب گیری فیلتر ممبران صنعتی اسمز معکوس RO
در صورتیکه بازدهی فیلتر ممبران کم شود، باید همه عوامل دخیل در بهرهوری فیلتر بررسی گردند. در صورتیکه کاهش بازدهی به دلیل ایجاد رسوب در فیلتر ممبران باشد، میتوان با کمک مواد خاص اسیدی و قلیایی نسبت به رفع انسداد روزنهها و پاکسازی ممبران اقدام نمود. دو نوع کلی از مواد شوینده ممبران وجود دارد:
- شوینده اسیدی ممبران: برای رسوباتی که بر اثر اکسیدهای فلزی و مواد غیر آلی ایجاد میشوند، کاربرد دارد.
- شوینده قلیایی ممبران: برای رسوباتی با منشاء سیلیس، سولفات، میکروارگانیسمها، عوامل میکروبی و ذرات کلوئیدی استفاده میشود.
شیوه عیبیابی و بررسی خرابی فیلتر ممبران
عملکرد فیلتر ممبران صنعتی RO را از دو منظر باید بررسی نمود:
- دبی آب تصفیه شده
- میزان املاح موجود در آب تصفیه شده
با استفاده از روش ساده زیر، میتوانید عیوب کلی را شناسایی و رفع نمایید:
- دبی آب تصفیه شده را اندازه بگیرید. اگر میزان تولید آب شیرین کم شده است، میزان tds آب تصفیه را اندازه گرفته و به روش ذیل عمل کنید:
- اگر tds در محدوده نرمال قرار دارد، فیلتر ممبران سالم است و باید عوامل دیگری را بررسی نمایید و مطمئن شوید:
- آب خام ورودی، دبی لازم را دارد.
- پمپ RO میتواند فشار مناسب را برای ممبران ایجاد کند.
- مقدار پساب، در محدوده مجاز تعریف شده برای دستگاه است.
- اگر tds بالاتر از مقدار مجاز تعیین شده است، فیلتر ممبران دچار مشکل شده و باید مورد بررسیِ فنی قرار گیرد. با توجه به نوع خرابی، میتوان اقدام مناسب را انجام داد:
- اگر ممبران آلوده به گل و لای و ذرات شن و ماسه شده است، نسبت به شستشوی آن اقدام کرده و سیستم پیش تصفیه آب صنعتی را اصلاح نمایید.
- اگر ممبران رسوب دارد، ممبران را شستشو دهید. سیستم پیش تصفیه را بررسی و در صورت نیاز اصلاح کنید. میزان املاح آب خام ورودی را اندازه بگیرید تا در محدوده مجاز باشد. میزان پساب را بررسی نمایید تا کمتر از مقدار تعیین شده نباشد.
- اگر ممبران آلودگی بیولوژیکی دارد، ممبران را با مواد ضدعفونی کننده پاکسازی و استریل نمایید؛ سپس آن را شستشو دهید. آلودگی میکروبی آب ورودی را بررسی کرده و در صورت نیاز از سیستمهای استریل کننده مانند UV قبل از فیلتر ممبران استفاده نمایید.
- اگر ممبران دارای آلودگیهای کلوئیدی است، ممبران را شستشو دهید. سپس سیستم پیش تصفیه آب را بررسی و اصلاح نمایید.
- اگر ممبران آلودگی آلی دارد، ممبران را شستشو دهید.
- دبی آب تصفیه شده را محاسبه نمایید. اگر میزان تولید آب شیرین زیاد شده است، سپس میزان tds آب تصفیه را اندازه بگیرید. عموما میزان tds نیز بالا رفته است که میتواند به این دلایل باشد:
- به دلیل وجود کلر و ترکیبات مشابه، غشاء ممبران دچار پارگی شده و باید تعویض گردد. سیستم پیش تصفیه آب را بررسی و اصلاح نمایید.
- در ممبران و پرشر وسل نشتی وجود دارد و آب خام با آب تصفیه شده مخلوط میگردد، که باید نسبت به اصلاح آن اقدام نمایید.
آموزش نصب فیلتر ممبران صنعتی در پرشر وسل
نحوه جا زدن فیلتر ممبران صنعتی
- درپوش یا کپ Cap نصب شده روی دو طرف پرشر وسل (محفظه نگهدارنده ممبران) را باز کرده و جدا کنید. دقت نمایید که پرشر وسل دارای آب بوده و باید اجازه دهید آب تخلیه شود.
- فیلترهای قبلی را بیرون بیاورید.
- وسل ممبران را کاملا شسته و در صورت نیاز ضدعفونی کنید. وجود آلودگی در پرشر وسل، منجر به خرابی ممبران جدید میشود.
- با کمک محلولی که شامل آب و گلیسیرین است، داخل وسل را روغن کاری نمایید تا حرکت ممبرانها به آسانی صورت پذیرد.
- یک رینگ نگهدارنده به نام Thrust Ring را که برای هدایت خروجی پساب تعبیه شده، در انتهای پرشر وسل نصب نمایید. برای این کار از کاتالوگ شرکت سازنده وسل استفاده کنید.
- ممکن است نیاز به تعویض همه ممبرانها نباشد. پیشنهاد میشود که یک لیست از ممبرانهای قدیمی که هنوز قابل استفاده هستند و ممبرانهای جدید تهیه کرده و با شماره سریال آنها را ثبت نمایید. این موضوع برای سرویس و نگهداری، بررسی دلایل خرابی ممبرانها، بررسی عمر هر فیلتر و .. کاربرد زیادی دارد.
- اولین ممبران را تا نیمه وارد وسل نمایید.
- رابط بین ممبرانها را که به نام Inter Connector شناخته میشود، نصب نمایید. برای اجرای بهتر میتوانید اورینگ رابط را با روان کننده سیلیکونی و در صورت نبود با گلیسیرین روغن کاری کنید تا به راحتی درون لوله ممبران اول وارد شود. مطمئن شوید که رابط به صورت کامل وارد ممبران اول شده است.
- سمت دیگر رابط را نیز روغن کاری نمایید تا جهت ورود در ممبران دوم آماده باشد.
- ممبران دوم را به صورت موازی و هم مرکز با ممبران اول نگه داشته و انتهای آن را وارد رابط نمایید. مطمئن شوید که فیلتر ممبران به صورت کامل وارد رابط شده است.
- ممبران دوم را به سمت داخل هل داده و اجازه دهید تنها بخشی از آن بیرون بماند.
- مجددا رابط ممبران را به روش قبلی نصب کرده و ممبران سوم را به انتهای آن متصل کنید. این فرآیند تا اتمام نصب همه ممبرانها ادامه مییابد.
- دقت شود که ممبرانهای نسل جدید که با نام iLEC (Interlocking Endcap) شناخته میشوند، نیازی به رابط ممبران ندارند.
- بخشهای مربوط به آببندی Sealing انتهای وسل با دقت متصل شوند. ممبرانها را به سمت داخل فشار دهید تا به درپوش انتها End cap وصل شود.
- حال باید اجزاء ورودی پرشر وسل را در محل خود قرار داده و درپوش جلویی ممبران را ببندید.
روش احیاء فیلتر ممبران RO صنعتی
طبیعی است که پس از مدتی کارکرد، فیلتر ممبران افت کارایی داشته باشد. به مرور زمان لایههای رسوب روی غشاء ممبران تشکیل شده و ظرفیت خروجی آب تصفیه کاهش مییابد. با استفاده از کنترل فشار ورودی و خروجی ممبران میتوان متوجه گرفتگی این فیلتر تصفیه آب شد. معمولا زمانی که 10 تا 15 درصد از ظرفیت ممبران کاسته شد، باید نسبت به احیاء آن اقدام نمود. این کار با کمک مواد شیمیایی خاصی انجام میشود.
- ابتدا بهتر است یک بازدید از ممبرانها داشته و مشخص نمایید که گرفتگی و رسوب از چه نوعی میباشد. گل و لای و ذرات معلق احتمالا به دلیل کیفیت پایینِ پیش تصفیه، وارد ممبران شدهاند و حتما باید نسبت به اصلاح ساختار پیش تصفیه اقدام نمود. رسوب ممکن است توسط مواد معدنی، آلی یا میکروارگانیسمها ایجاد شده باشد. دانستن دلیل افت تولید ممبران، هم برای جلوگیری از وقوع مجدد و هم برای تعیین نوع ماده اسیدی یا قلیایی شستشو لازم است.
- محلول شستشو را در مخزن CIP ریخته و با مقدار تعیین شده توسط شرکت سازنده، با آب تصفیه شده مخلوط نمایید. غلظت محلول به میزان و نوع رسوب هم بستگی دارد.
- پمپ شستشو را روشن نموده و اجازه دهید محلول به مدت 10 تا 15 دقیقه با فشاری حدود 2 تا 3 بار (BAR) درون ممبران سیرکوله شود.
- پمپ را خاموش کرده تا ممبران بین 10 تا 20 دقیقه درون ماده شستشو غوطهور باشد.
- پمپ شستشو را روشن کنید و مجددا اجازه دهید به مدت 5 تا 10 دقیقه محلول درون ممبرانها حرکت کند.
- مسیر خروجی را باز نموده و اجازه دهید محلول شستشو تخلیه شود.
- شیر پساب را تا انتها باز کنید.
- پمپ تغذیه یا فید پمپ را روشن کرده تا آب خام به مدت 5 تا 10 دقیقه ممبرانها را به صورت کامل شستشو دهد.
- پمپ RO را که دارای فشار زیادی است روشن نموده و اجازه دهید آب خام به مدت 10 دقیقه با فشار بالا ممبرانها را شستشو دهد. پس از گذشت 5 دقیقه، بهتر است شیر پساب را آرام آرام بسته و اجازه دهید پساب به حد تعیین شده برسد.
- حال باید دستگاه را در وضعیت نرمال قرار داده و با کنترل دبی و فشار آب ورودی، آب تصفیه و پساب، عملکرد سیستم را بررسی کنید. در صورتیکه احیاء ممبران موفقیتآمیز بوده باشد، بخش عمده ظرفیت باید احیاء گردد.
- فرایند بالا را یک بار برای شستشو با اسید و سپس برای شستشو با قلیا انجام میدهیم. اگر ممبران دارای بار آلودگیِ میکروبی است، یکبار هم از مواد ضدعفونی کننده برای شستشو استفاده میکنیم.
پرشر وسل (محفظه نگهدارنده ممبران صنعتی)
فیلتر ممبران صنعتی ro درون یک محفظه استوانهای بلند قرار میگیرد که به نام محفظه (هوزینگ) ممبران صنعتی Reverse Osmosis Membrane Housings یا پرشر وسل Pressure Vessel معروف است. محفظه ممبران قابلیت تحمل فشار بالا را دارد و اجازه میدهد آب خام ورودی پس از عبور از لایههای ممبران به دو بخش آب تصفیه شده و پساب غلیظ تقسیم شود.
انواع محفظه ممبران صنعتی با توجه به تعداد ممبرانهای قرار گرفته درون آنها به یک المانه، دو المانه و ... تقسیم میشوند. همچنین از لحاظ فشار کاری و قطر ممبرانی که درون آنها قرار میگیرد به دستههای مختلفی تقسیم میشوند.