منظور از مواد شیمیایی تصفیه آب و فاضلاب چیست و چه نقشی دارند؟

Water And Wastewater Treatment Chemicals

هر نوع ماده اولیه یا ترکیبی که در فرآیندهای تصفیه آب یا فاضلاب اضافه می‌شود، به عنوان ماده اولیه یا شیمیایی تصفیه آب شناخته می‌شود. مواد اضافه شده به آب و فاضلاب چند نقش مهم ایفا می‌کنند:

• تغییر خواص فیزیکی یا شیمیایی آب، مانند تغییر در PH
• خارج نمودن آلاینده‌های وارد شده به آب (مانند یون‌های فلزی) یا تسهیل حذف آنها
• حذف عوامل بیماری‌زا مانند باکتری و ویروس
• جلوگیری از بروز مشکلاتی مانند رسوب

انواع مواد شیمیایی مورد استفاده در تصفیه آب و فاضلاب

با توجه به کارایی مواد شیمیایی، می‌توان آنها را به دسته‌بندی‌های مختلفی تقسیم نمود:

• استریل‌سازها: به دلیل مشکلات زیادی که میکروارگانیسم‌های بیماری‌زا هم برای انسان و هم برای فیلترها و تجهیزات ایجاد می‌کنند، از طریق روش‌های گندزدایی نسبت به حذف آنها اقدام می‌کنیم:
  • استفاده از ترکیبات کلر: کلر به عنوان یک راهکار قدیمی و رایج در زمینه حذف عوامل بیماریزا شناخته می‌شود. کلر یک ماده ضدعفونی کننده ارزان قیمت بوده و عملکرد موثری دارد. البته کلر خود عامل خوردگی فلزات است و پس از فرایند گندزدایی باید مقدار آن در آب کنترل شود. امروزه استفاده از دی اکسید کلر به دلیل اثرات جانبی کمتر بر سلامت انسان، مورد توجه قرار گرفته است.
  • استفاده از اُزُن: به دلیل مشکلات ناشی از مصرف ترکیبات کلر، استفاده از ازن به مرور در حال جایگزینی است. ازن قدرت میکروب کشی بسیار بالاتری نسبت به کلر دارد و با سرعت بیشتری نیز از آب خارج می‌شود.
  • سدیم هیپوکلریت یا آب ژاول نیز برای گندزدایی آب استفاده می‌شود.
• مواد منعقد کننده و لخته ساز: در اغلب موارد حجم زیادی از ذرات معلق در آب وجود دارند، که به دلیل وزن کم، خارج نمودن آنها از طریق ته‌نشینی زمان‌بر بوده و استفاده از روش‌های تصفیه میکرونی نیز مقرون به صرفه نیست. با استفاده از مواد منعقد کننده شرایطی ایجاد می‌کنیم که ذرات شناور به سرعت به یکدیگر چسبیده و توده بزرگی ایجاد کنند که سنگین شده و در کف مخزن ته‌نشین شوند. جداسازی لخته‌های سنگین به مراتب آسانتر و کم هزینه‌تر از جداسازی میلیون‌ها ذره‌ی ریز و شناور است. کلرید آهن (کلروفریک)، کلرید آلومینیوم، سولفات آلومینیوم (زاج) و زئولیت از مواد استفاده شده در فرآیند انعقاد هستند.

• مواد روان‌ساز و ضد رسوب: آب حاوی ترکیبات و عناصر زیادی است که با تغییر فشار یا دما، تمایل به جداشدن از آب و ایجاد رسوب دارند. با تزریق مواد ضد رسوب، میل آنها را برای قرار گیری روی سطوح کاهش می‌دهیم.
• حذف کننده‌های جلبک و خزه: از آنجا که آب و فاضلاب محیط مناسبی برای رشد و زندگی جلبک‌ها هستند، همواره با مشکل رشد جلبک در آب روبر هستیم. با اضافه نمودن موادی نظیر سولفات مس، می‌توانیم جلبک‌های موجود در آب را از بین ببریم. این مواد البته به تنهایی کفایت نکرده و باید از روش‌های تکمیلی برای حذف بقایای جلبک‌ها و سموم آزاد شده استفاده کنیم.
• مواد ضد خوردگی: از آنجا که بخش عمده سیستم لوله کشی، مخازن، پمپ‌ها و شیرآلات استفاده شده در سیستم‌های تصفیه آب فلزی هستند، در معرض خوردگی و پوسیدگی قرار دارند. وجود برخی از مواد و ترکیبات در آب یا فاضلاب نیز می‌تواند فرآیند خوردگی را تشدید کند. با وارد کردن مواد ضد خوردگی درون آب، تلاش می‌شود از پوسیدگی سطوح جلوگیری گردد. مواد شیمیایی وارد شده به آب به سرعت با سطح فلزات واکنش داده و با ایجاد یک لایه محافظ و نفوذ ناپذیر از خرابی آن جلوگیری می‌کنند. مواد شیمیایی مختلفی برای کاهش خوردگی وجود دارند که روش تاثیر آنها باهم متفاوت است.
• تنظیم کننده PH: درجه اسیدی یا بازی آب تاثیر زیادی روی خوردگی و فرآیندهای تصفیه آب دارد. از این رو با کمک مواد خنثی کننده تلاش می‌شود PH آب را در محدوده مورد نظر تنظیم نماییم. در آب‌های اسیدی از سدیم هیدروکسید و کربنات کلسیم برای افزایش PH و در آب‌های قلیایی از اسید سولفوریک و اسید هیدروکلریک برای افزایش PH استفاده می‌کنند.
• مواد ضد کف: در بسیاری از فرآیندهای تصفیه آب و فاضلاب، حجم زیادی از کف در سطح آب تشکیل می‌شود. غیر از مواردی که تشکیل کفِ کنترل شده، خود روشی برای حذف ذرات و چربی است، در سایر موارد وجود کف ممکن است سبب بروز اختلال در عملکرد تصفیه آب گردد. کف ممکن است به دلیل وارد شدن هوا یا گازهای مختلف در آب ایجاد گردد. کف‌های ناخواسته سبب می‌شوند ظرفیت تصفیه آب در سیستم کاهش یابد. با استفاده از مواد مختلف ضد کف که می‌توانند به صورت پودر یا امولسیون ارائه شوند، اجازه تشکیل کف را نمی‌دهیم.
• مواد اکسیدان:یکی از روش‌های خارج کردن آلاینده‌ها استفاده از مواد اکسیدان است. این مواد با انجام واکنش شیمیایی سبب حذف عناصر معدنی می‌شوند. آب اکسیژنه، اُزن و اکسیژن از مواد اکسیدان پرکاربرد در تصفیه آب هستند.
• حذف کننده‌های اکسیژن: برخی موارد لازم است میزان اکسیژن موجود در آب را کاهش دهیم. برای این کار از دی اتیل هیدروکسی اتانول، هیدرازین و مواد مشابه استفاده می‌شود.

شماره‌های تماس جهت مشاوره و خرید 02186027905 - 02634606148 ، واتس اپ و تلگرام 09359103243

مواد شیمیایی تصفیه آب و فاضلاب صنعتی

طیف گسترده ای از مواد اولیه تصفیه آب وجود دارند که هرکدام کارایی خاص خود را دارد. در ادامه به آنها می‌پردازیم:

• ادتا EDTA یا اتیلن دی آمین تتراستیک اسید با فرمول شیمیایی C₁₀H₁₆N₂O₈ که برای جداسازی یون‌های فلزی استفاده می‌شود.
• آلومینات سدیم Sodium Aluminate یا بتا آلومینا با فرمول شیمیایی NaAlO₂ که یک ماده رسوب دهنده قدرتمند است.
• آنتی اسکالانت Antiscalant مواد ضد رسوب پرکاربردی هستند که اغلب در دستگاه‌های تصفیه آب اسمز معکوس RO کاربرد دارند.
• آنتی فوم Antifoam یا دفومر Defoamers یا کف‌زدا به موادی گفته می‌شود که برای حذف کف ایجاد شده یا جلوگیری از ایجاد کف در فرآیندهای تصفیه استفاده می‌شوند.
• بایو ساید Biocide یا زیست کش‌ها، مواد ضدعفونی کننده و گندزدا هستند که برای حذف باکتری‌ها، قارچ‌ها و ... کاربرد دارند.
• بی‌کربنات سدیم یا سدیم هیدروژن‌ کربنات با فرمول NaHCO₃ یا همان جوش شیرین که برای کنترل سطح PH کاربرد دارد. البته دارای اثرات ضد عفونی کننده در مقدار کم نیز می‌باشد.

• پلی آکریل آمید PolyAcrylAmide یا پلی الکترولیت یا فلوکولانت که با نام PAM هم شناخته می‌شود، با فرمول شیمیایی (C₃H₅NO)_N ، یک ماده لخته‌ساز است و برای حذف ذرات معلق و کدورت آب کاربرد دارد.
• پلی آلومینیوم کلراید یا کواگولانت، با فرمول شیمیایی Al₂(OH)_nCI₆، یا PAC یک ماده منعقد کننده است که برای حذف ذرات معلق و کدروت آب کاربرد زیادی دارد.
• دی اکسید کلر Chlorine Dioxide یا کلرین دی اکساید یکی از ترکیبات کلر است که برای ضدعفونی نمودن آب کاربرد دارد.

• رزین: که در سه نوع کاتیون، آنیون و میکس بد وجود داشته و برای حذف سختی آب استفاده می‌شود.
• زئولیت Zeolite که ترکیبی از آلومینو سیلیکات است و به عنوان جاذب سطحی عمل می‌کند.
• سدیم متا بی سولفیت Sodium Metabisulfite یا سدیم پیرو سولفیت با فرمول شیمیایی Na₂S₂O₅ که گاهی با نام دی سدیم هم شناخته می‌شود، برای حذف و خارج نمودن کلر آب استفاده می‌شود.
• سدیم هگزا متا فسفات Sodium hexametaphosphate با فرمول شیمیایی Na₆P₆O₁₈ که برای کمک در انعقاد ذرات معلق کاربرد دارد.
• سدیم هیپوکلریت Sodium hypochlorite که با نام آب ژاول هم شناخته می‌شود، با فرمول شیمیایی NaClO برای جلوگیری از رشد جلبک استفاده می‌شود. همچنین خاصیت ضدعفونی کنندگی کمی نیز دارد.
• سولفات آهن Ferrous Sulfate یا فروس سولفات که می‌تواند مواد فعال سطحی را کاهش دهد و همچنین در کم کردن سختی آب و حذف منیزیم و کلسیم نیز مفید است.
• سولفات آلومینیوم Aluminium Sulfate که با نام آلوم و زاج هم شناخته می‌شود و یک ماده لخته ساز و منعقد کننده است که برای حذف ذرات معلق و کدروت آب کاربرد دارد.
• سیلیس یا سیلیکا یا دی اکسید سیلیکون با فرمول SIO₂ که به عنوان مدیا در تصفیه شنی و کربنی کاربرد دارد.
• کلر: یک ماده ضدعفونی کننده و گندزدا است.
• کلرید آهن Iron(III) chloride یا کلروفریک با فرمول FeCl₃ که یک ماده منعقد کننده است و برای حذف ذرات معلق، بوی نامطبوع و حذف رنگ آب استفاده می‌شود.
• کلرید سدیم Sodium Chloride یا نمک که در فرآیندهای احیاء رزین استفاده می‌شود.
• نیتریت سدیم Sodium nitrite با فرمول NaNO₂ برای جلوگیری از رشد باکتری‌ها کاربرد دارد.
• هیپوکلریت کلسیم Calcium hypochlorite با فرمول Ca(ClO)₂ که یک ماده ضدعفونی کننده بوده و برای گندزدایی آب استفاده می‌شود.
• هیدروژن پراکسید یا آب اکسیژنه با فرمول H₂O₂ که به عنوان ضدعفونی کننده هم کاربرد دارد.
• هیدروکسید سدیم Sodium Hydroxide یا سود سوزآور با فرمول NaOH می‌تواند PH آب را افزایش دهد و در آب‌های اسیدی برای تنظیم PH استفاده می‌شود.
• هیدروکسید کلسیم یا آهک هیدراته با فرمول شیمیایی Ca(OH)₂  که یک ماده کمک منعقد کننده است و در حذف ذرات معلق کاربرد دارد.