ماهی ها و دیگر موجودات آبزی غذا میخورند و مواد زائد را از طریق فضولات دفع می کنند. این فضولات و پسماندهای غذایی در بستر آکواریوم ته نشین شده و به زباله تبدیل می شوند. زباله های تولید شده در داخل آکواریوم حاوی آمونیاک هستند. آمونیاک آب را سمی میکند و سلامتی آبزیان را به خطر می اندازد. اگر شما هم جزو افرادی هستید که آکواریوم نگهداری میکنید، قطعا می دانید که روزانه باید مقدار مشخصی غذا به ماهیان خود بدهید. همچنین ممکن است متوجه شده باشید که تقریباً در هر بسته بندی غذای ماهی، اخطاری برای تغذیه بیش از حد وجود دارد.
باید بدانید که غذای اضافی در داخل آکواریوم پوسیده و موجب افزایش آمونیاک در سطح آب می شود. منبع دیگر ایجاد آمونیاک، موجودات مرده مانند گیاهان آبزی، که در داخل آکواریوم برای تزئین استفاده می شوند و یا حتی ماهیان مرده است که بلافاصله پس از مرگ تجزیه نمی شوند و از بین نمی روند.
بدیهی است که با تغییر و تعویض آب، می توانید از سطح بالای آمونیاک جلوگیری کنید، اما نمی تواند روش ایمن و مطمئنی برای سالم ماندن آب آکواریوم شما باشد. برای حل این مشکل، روش بهتر و ایمن تری وجود دارد و آن استفاده از بیوفیلتر آکواریوم است که بسیار کارآمد و موثر است.
بیوفیلتر آکواریوم چیست؟
قبل از ورود به موضوع بیوفیلترها، ابتدا باید بدانیم که یکی از روشهای موثر و پایدار تصفیه آب آکواریوم ، تصفیه بیولوژیکی است. این کار توسط مدیاهایی انجام میشود که به آن بیو فیلتر گفته میشود. به طور کلی، بیوفیلتر آکواریوم یک سیستم کنترل کننده سموم و آلاینده ها است که حاوی میکروب های مفیدی بوده که می توانند آلاینده ها و سموم را تجزیه و آنها را به ترکیبات محیطی بی خطر تبدیل کند. بیوفیلترها سبب ایجاد موادی میشوند که از نظر محیط زیست و برای ماهیان، کم خطر و مفید هستند. بنابراین بیوفیلتر نه تنها آمونیاک، بلکه طیف گسترده ای از آلاینده ها را تجزیه و نابود می کند. از طرفی بیوفیلتر بسیار ساده درست شده و استفاده از آن نیز آسان است.
فواید استفاده از بیوفیلتر در آکواریوم
مهمترین مزیت بیوفیلتر آکواریوم ، حذف ترکیبات سمی است. اما به دلیل تبدیل ترکیبات سمی، اثرات دیگری نیز در آکواریوم به مانند دومینو رخ می دهند. بیوفیلتر ها سبب ایجاد چرخه نیتروژن می شوند که در مقاله دیگری به شکل کامل درباره آن بحث کرده ایم. هنگامی که بیوفیلتر باعث تصفیه آب می شود، تولید نیترات در آب افزایش می یابد. نیترات عملاً برای ماهیان کم ضرر است و در عین حال برای گیاهان آبزی موجود در آکواریوم شما نیز مفید می باشد.
اما دقت کنید که این فرایند مانند یک شمشیر دو لبه است. اگر آکواریوم شما نورپردازی بالایی دارد، ممکن است در معرض رشد زیاد جلبک ها باشد. اگر گیاهان آبزی در داخل آکواریوم شما نتوانند در استفاده از نیترات با جلبک ها همگام شوند، می تواند یک مشکل جدی محسوب شود. دقت کنید که برای انجام بیوفیلتراسیون به شکل درست، باید بیوفیلترها کاملا هوادهی شوند و جریان مناسبی از آب در آنها برقرار باشد.
یک نوع از مدیا مناسب به عنوان بیوفیلتر، شن و ماسه آکواریوم است که عموما از جنس کربنات کلسیم می باشند. این نوع شن و ماسه را به عنوان بافر PH می شناسند. یعنی موادی که می توانند میزان PH آب را افزایش دهند. اما چرا این موضوع ارزش دارد؟ زمانی که ماهی ها تنفس می کنند، مقداری دی اکسید کربن تولید می شود. این دی اکسید کربن با آب واکنش داده و اسید کربنیک ایجاد می کند، که می تواند pH آب آکواریوم را کاهش داده و به ماهی آسیب برساند. این مشکل را می توان به راحتی با بیوفیلترهای دارای بافر کربنات حل کرد. شن و ماسه با دارا بودن حجم مناسبی از کربنات کلسیم، این قابلیت را دارند.
طرز کار بیوفیلتر آکواریوم
فرآیند تجزیه آمونیاک را با نام نیتریفیکاسیون می شناسیم. ما در جای دیگری چرخه نیتروژن آکواریوم را به شکل کاملی توضیح داده ایم و در اینجا تنها به آن اشاره می کنیم:
نیتریفیکاسیون فرآیند بیولوژیکی اکسیداسیون آمونیاک (NH2 ، بسیار سمی) به نیتریت (NO2 ، کمتر سمی) و به دنبال آن اکسیداسیون نیتریت به نیترات (NO2 ، سمیت بسیار کمتر) است. بنابراین، نیتریفیکاسیون شامل دو واکنش است: اکسیداسیون آمونیاک و اکسیداسیون نیتریت. واکنش ها به شرح زیر است:
اکسیداسیون آمونیاک: NH₃ + O₂ → NO₂⁻ + 3H⁺ + 2e⁻
اکسیداسیون نیتریت: NO₂⁻ + O₂ → NO₃⁻ + 2H⁺ + 2e⁻
این دو واکنش توسط میکروارگانیسم ها انجام می شود و رایج ترین و مورد مطالعه ترین آنها میکروارگانیسم هایی از جنس Nitrosomonas برای اکسیداسیون آمونیاک و Nitrobacter برای اکسیداسیون نیتریت هستند.
آکواریوم من هیچ سیستم بیوفیلتراسیون ندارد، اما خوب کار می کند!
ممکن است سیستم بیوفیلتراسیون را نصب نکرده باشید اما آکواریوم شما همچنان بدون مشکل ظاهری کار کند. اما باید بدانید که بدون اطلاع شما، آکواریوم همیشه بیوفیلتر مخصوص خود را ایجاد می کند. چگونه؟
میکروارگانیسم های فیلتر زیستی می توانند به آسانی در هر سطحی در آکواریوم شما رشد کنند. مانند سطح داخلی فیلترها، روی صخره ها، داخل فیلترهای اسفنجی، روی سنگریزه ها و بسیاری مکانهای دیگر. در بیوفیلتر توسعه یافته، میکروارگانیسم ها در شرایطی کشت می شوند که مطلوب رشد آنها باشد. به این ترتیب فیلتر زیستی به سرعت توسعه می یابد.
ماهیان مختلف دارای دامنه متفاوتی از تحمل آمونیاک هستند (و برخی دیگر از عوامل با بیوفیلتر کنترل می شوند). برخی از ماهی ها ممکن است تحمل گسترده ای داشته باشند و بتوانند قبل از اینکه سیستم بیوفیلتراسیون به خوبی توسعه یابد، از محتوای آمونیاک موجود در آکواریوم شما جان سالم به در ببرند. برخی از ماهی ها ممکن است اینگونه نباشند و تلف شوند. این امر به ویژه برای آکواریوم جدید که اصلا استفاده نشده است بسیار حیاتی است. سطح آمونیاک در آکواریوم جدید می تواند بسیار بالا برود و در نهایت ماهی ها را بکشد. این یک مورد رایج برای مبتدیان در پرورش ماهی است. رایج تر از آنچه فکر می کنید.
در ادامه مقاله ساخت بیوفیلتر اسفنجی آکواریوم و نحوه تمیز کردن آن را آموزش می دهیم. برای مطالعه ادامه مقاله روی لینک قبل کلیک کنید.
در صورت تمایل، جهت دریافت مشاوره، پرسش در مورد محصول مورد نظر و خرید از طریق شماره تلفن های ثابت 02186027905 - 02634606148، واتس اپ و تلگرام 09129418377 و آدرس ایمیل info@wfiltration.com و یا چت آنلاین با کارشناسان سیستم های تصفیه آب و هوا بهاب تماس بگیرید.
*m / ***/**ن