
تصفیه آب عمومی
منابع آب آشامیدنی در کشورهای توسعه یافته جزو مطمئنترین منابع جهان هستند. با این حال، حتی در این کشورها نیز، منابع آب آشامیدنی میتوانند آلوده شده و باعث بیماری های ناشی از میکروبهای آبزی مانند کریپتوسپوردیوم Cryptosporidium ، ای کولی E.coli ، هپاتیت A، ژیاردیای رودهای Giardia intestinalis و سایر پاتوژنها شوند.
منابع آب آشامیدنی در بسیاری موارد در معرض آلودگی هستند و نیازمند تصفیه آب مناسب برای حذف عوامل بیماریزا میباشند. سیستم های آب آشامیدنی عمومی از روشهای مختلف تصفیه آب برای تامین آب آشامیدنی سالم برای جوامع خود استفاده می کنند. رایج ترین مراحل در تصفیه آب مورد استفاده سیستم های آب و فاضلاب عمومی (عمدتا تصفیه آب سطحی) شامل موارد ذیل میشود:
لختهسازی و انعقاد Coagulation and Flocculation
لختهسازی و انعقاد اغلب نخسین گام در تصفیه آب هستند. در این مرحله از تصفیه آب، مواد شیمیایی دارای بار مثبت به آب افزوده میشوند. بار مثبت این مواد شیمیایی باعث خنثی شدن بار منفی خاک و سایر ذرات محلول در آب میشود. هنگامی که این اتفاق می افتد، ذرات به مواد شیمیایی متصل می شوند و ذرات بزرگتری را تشکیل می دهند که توده نام دارد.
ته نشینی و رسوب گیری Sedimentation
هنگام رسوب گیری، توده ایجاد شده به دلیل وزن زیاد خود در کف منبع آب ته نشین میشود. این فرایند ته نشین شدن یا ته نشینی نام دارد.
فیلتراسیون Filtration
وقتی توده در کف منبع آب ته نشین شد، آب زلال روی منبع از فیلترهایی با ترکیبات مختلف (شن، ماسه و زغال چوب) و منافذ ریز عبور میکند تا ذرات محلول مثل گردو غبار، انگلها، باکتریها، ویروسها و مواد شیمیایی را حذف کند.
ضدعفونی Disinfection
پس از فیلتر شدن آب، یک ضدعفونی کننده (مثل کلر، کلرامین) را میتوان برای کشتن انگلها، باکتریها و ویروسهای باقیمانده و به منظور محافظت از آب در مقابل میکروبها به هنگام عبور از لولهکشی خانه اضافه کرد.
با توجه به کیفیت آب ورودی به تاسیسات تصفیه آب، در جوامع مختلف آب را به روشهای متفاوتی میتوان تصفیه کرد. معمولا آب سطحی به تصفیه و فیلتراسیون بیشتری نسبت به آب زیرزمینی نیاز دارد زیرا دریاچهها، رودخانهها و رودها دارای رسوبات و آلودگیهای بیشتری هستند و احتمال دارد بیشتر از آبهای زیر زمینی آلوده باشند. برخی منابع آب نیز ممکن است حاوی اثرات جانبی ضد عفونی کننده ها، مواد شیمیایی غیرارگانیک، مواد شیمیایی ارگانیک و مواد رادیواکتیو باشند. روش های تخصصی برای کنترل شکل گیری و یا حذف آنها نیز می تواند بخشی از تصفیه آب باشد.
افزودن فلوراید به آب Water Fluoridation
افزودن فلوراید به آب شهری بصورت ایمن و موثر مانع از پوسیدگی دندان میشود. افزودن فلوراید به آب یکی از 10 دستیابی برتر سلامت عمومی در قرن بیستم بوده است. اما این مساله امروزه زیر سوال رفته است و برخی از دانشمندان افزودن فلوراید به آب را خطرناک میدانند.
گزارش کیفیت آب برای اطمینان مصرف کننده
هر تامین کننده آب عمومی باید سالانه گزارشی به مشتریان خود ارائه کند که گزارش اطمینان مصرف کننده یا Consumer Confidence Report) CCR) نامیده شده است. این گزارش اطلاعاتی در مورد کیفیت آب آشامیدنی محلی شما، شامل منبع آب، آلاینده های موجود در آب و نحوه درگیر شدن مصرف کننده در حفافظت از آب آشامیدنی را ارائه میکند.
تصفیه آب خانگی
با اینکه آژانس حفاظت از محیط زیست ایالات متحده EPA مقررات و استانداردهایی برای آب آشامیدنی عمومی تنظیم کرده است، بسیاری از امریکاییها از دستگاه تصفیه آب خانگی استفاده میکنند. استفاده از دستگاه تصفیه آب به منظور افزایش کیفیت آب شرب انجام میشود و در سراسر ئنیا امری رایج است. دلایل استفاده از دستگاه تصفیه آب عبارتند از:
- حذف آلاینده های خاص که توسط فرایندهای اولیه تصفیه آب حذف نشده اند.
- احتیاط بیشتر ، زیرا سیستم ایمنی اعضای خانواده در معرض خطر است. ممکن است افرادی دارای حساسیت بیشتر در منزل وجود داشته باشند.
- بهبود طعم آب آشامیدنی.
سیستمهای تصفیه آب خانگی به دو دسته تقسیم میشوند:
- دستگاه تصفیه آب در نقطه مصرف آب
- دستگاه تصفیه آب در نقطه ورود آب به منزل
سیستمهای تصفیه آب نقطه ورود همان دستگاه تصفیه آب ورودی ساختمان است که معمولا بعد از کنتور آب نصب شده و آب ورودی ساختمان را تصفیه میکنند. سیستمهای تصفیه آب نقطه مصرف سیستمهایی هستند که آب قسمتی از خانه را تصفیه کرده و وارد شیر آب میکنند، مانند انواع دستگاه تصفیه آب اسمز معکوس و دستگاه تصفیه آب فیلتراسیون که عموما زیر سینک نصب می شوند. تصفیه آب حمام که نمونه ای از آن روی دوش حمام نصب می شود، تصفیه آب پکیج و آبگرمکن و...
رایج ترین نوع سیستمهای تصفیه آب خانگی شامل این موارد هستند:
- دستگاه تصفیه آب فیلتراسیون : دستگاه تصفیه آب فیلتراسیون ناخالصی ها را بوسیله مانع فیزیکی، شیمیایی و یا فرایند بیولوژیکی از آب حذف میکند. در واقع آب از تعدادی فیلتر تصفیه آب که خاصیت جذب دارند عبور داده می شود. در هر یک از این مراحل بخشی از ناخالصی های آب حذف می شوند.
- سختیگیر آب : سختیگیر آب دستگاهی است که سختی آب را کاهش می دهد. سختیگیر آب معمولا از یون سدیم یا پتاسیم برای جایگزینی یونهای کلسیم و منیزیم استفاده میکند، یونهایی که باعث سختی آب میشوند.
- سیستمهای تقطیر : تقطیر فرایندی است که در آن آب ناخالص جوشانده شده، بخار جمع شده و در یک محفظه جداگانه فشرده میشود، در نتیجه بسیاری از آلاینده های جامد را پشت سر گذاشته و وارد آب تقطیر شده نمیشوند.
- گندزدایی : گندزدایی یک فرایند فیزیکی یا شیمیایی است که در آن میکروارگانیسم های بیماریزا غیر فعال یا کشته می شوند. نمونه هایی از مواد ضدعفونی کننده شیمیایی عبارتند از کلر، دی اکسید کلر و ازن هستند. نمونه هایی از ضدعفونی کننده های فیزیکی شامل نور فرابنفش، تابش الکترونیکی و حرارت است.
***